گال یا جرب چیست؟

گال یا جرب چیست؟

در این مقاله درباره بیماری پوستی گال، علایم و درمانش بخوانید.

افسانه ضیایی

نویسنده: افسانه ضیایی

تحریریه داروکده

آخرین به روزرسانی:

28 تیر 1395

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

28 تیر 1395

9K

eye icon

گال یا جرب چیست؟

گال یا جرب نوعی بیماری پوستی است که در آن نوعی جاندار بسیار ریز که به آن مایت گفته می شود لایه خارجی پوست انسان را مورد هجوم قرار داده، روی پوست کانال یا نقب هایی زده و تخم های خود را داخل آن قرار می دهد. تهاجم این جاندار ریز به پوست باعث خارش شدید پوست و ایجاد جوش های دردناک می شود.

علائم گال یا جرب چیست؟ 
وقتی فردی برای اولین بار با انگل عامل انتقال بیماری برخورد می کند حدود 4 تا 6 هفته طول می کشد تا دچار علائم شود. علائم شایع گال خارش شدید به خصوص در طول شب، جوش هایی که گاهی به شکل تاول دیده می شوند و پوسته ریزی پوست به دلیل خارش شدید می باشند. لازم به ذکر است که خارش در کودکان و افراد مسن شدید تر است. در مراحل اولیه ممکن است گال با سایر مشکلات مثل نیش حشرات، حساسیت و ... اشتباه شود. 
یکی دیگر از مشخصه های گال کانال ها و یا نقب های ایجاد شده روی پوست است که به صورت خطی و با رنگ خاکستری متمایل به سفید مشخص هستند. انگل عامل بیماری با ایجاد این کانال ها در زیر پوست حدود 10 تا 15 تخم در آنها قرار می دهد. 

انگل های عامل گال در پوست کدام قسمت های بدن بیشتر دیده می شوند؟ 
این انگل ها در هر قسمتی ازپوست بدن می توانند مشاهده شوند اما معمولا در نواحی مثل بین انگشتان دست ها و پاها، زانو، آرنج، ساعد، سینه، کشاله ران، ناحیه تناسلی، سر و گردن و صورت بیشتر دیده می شوند. 

در بیشتر افراد مبتلا به گال 10 تا 15 انگل در هر زمان دیده می شود. اندازه هر انگل کمتر از 0.5 میلی متر است لذا با چشم غیر مسلح به اندازه یک نقطه و به سختی دیده می شود. ولی به کمک میکروسکوپ می توان انگل ها، تخم های آنها و حتی مواد دفعی آنها را مشاهده کرد. 

بیشتر بخوانید: درباره تب مالت بیشتر بدانید

گال چگونه منتقل می شود؟
گال از طریق تماس های پوستی طولانی که در آن انگل عامل بیماری فرصت انتقال از فردی به فرد دیگر را داشته باشد منتقل می شود. وسایلی مثل رختخواب و حوله آلوده می تواند به راحتی باعث انتقال بیماری شود. گال به راحتی از طریق تماس جنسی منتقل می شود. تماس های کوتاه مدت پوستی مثل دست دادن به ندرت باعث انتقال انگل بیماری می شود زیرا انگل های عامل بیماری برای جابجایی نیاز به زمان کافی دارند. هر فردی ممکن است به گال مبتلا شود ولی خطر انتقال بیماری در اماکنی که افراد به صورت دسته جمعی زندگی می کنند بیشتر است به طور مثال در سربازخانه ها، زندان ها، خوابگاه های دانشجویی و مهد های کودک. چنانچه در چنین مکان هایی موردی از ابتلا به گال مشاهده شود باید همه کارکنان و ساکنان آنجا به دقت درمان شوند حتی اگر هیچ گونه علامتی از بیماری نداشته باشند.

آیا گال از حیوانات به انسان منتقل می شود؟
سگ و گربه هم ممکن است به جرب یا گال مبتلا شوند که به صورت کچلی نمایان می شود اما نوع انگل عامل انتقال گال یا جرب در انسان و حیوان متفاوت است و این بیماری نمی تواند از طریق حیوان بیمار به انسان منتقل شود. زیرا انگل عامل جرب در حیوانات در صورت انتقال به انسان نمی تواند در پوست انسان تولید مثل کند و بدون ایجاد هر گونه علامتی از بین می رود. 

گال مزمن (پوسته دار) چیست؟ 
این نوع گال به دلیل هجوم شدید انگل های عامل بیماری به یک فرد است. در این حالت در بیمار پوسته های بسار ضخیم مملو از تخم انگل دیده می شود. این نوع گال بیشتر در افراد با ضعف سیستم ایمنی و افراد مسن و ناتوان دیده می شود. 

تشخیص گال
در اکثر موارد پزشک با مشاهده ضایعات پوستی و همچنین توضیحات بیمار در مورد علائم بیماری به تشخیص می رسد. اما برخی مواقع لازم است جهت تشخیص قطعی بخشی از پوست به صورت میکروسکپی مورد بررسی قرار گیرد. 

درمان گال 
گال به خودی خود درمان نمی شود و فقط با کمک داروهای مخصوص از بین می رود. در حالت خفیف بیماری کرم ها و لوسیون های مخصوص به بدن مالیده شده و پس از 8 تا 14 ساعت شسته می شوند. اما در برخی موارد حادتر استفاده از برخی داروهای خوراکی هم تجویز می گردد. طول درمان بستگی به دوز دارو و وسعت بیماری دارد. با تجویز دارو انگل ها و تخم های آنها از بین می روند ولی خارش ناشی از آنها به سرعت برطرف نمی شود. برای کنترل خارش به خصوص هنگام شب از آنتی هیستامین ها و یا کرم های هیدروکورتیزون کمک گرفته می شود. البته لازم به ذکر است استفاده از کرم هیدروکورتیزون تا قبل از تشخیص قطعی کار درستی نیست زیرا ظاهر جوش ها را عوض می کند و پزشک را برای تشخیص بیماری به اشتباه می اندازد. 
وقتی گال در فردی تشخیص داده می شود تمام افرادی که با او در تماس نزدیک هستند باید تحت درمان قرار گیرند. رختخواب، حوله و تمامی وسایل شخصی فرد باید از بقیه جدا شود. بنا به توصیه پزشکان کلیه افرادی که با فرد بیمار در یک خانه زندگی می کنند هم باید تحت درمان قرار گیرند حتی اگر علامتی از بیماری نداشته باشند. (به خاطر داشته دوره کمون بیماری 4 تا 6 هفته است و پس از طی این مدت علائم پدیدار می شوند.) عامل انتقال گال می تواند به مدت 2 تا 3 روز در لباس ها، رختخواب ها و یا حوله زنده بماند. بنابراین باید لباس ها، رختخواب و حوله ای که شخص طی 3 روز گذشته استفاده کرده به دقت به آب داغ شسته و اتو گردد. وسایلی را که قابل شستشو نیستند در یک نایلون قرار داده و حداقل 7 روز در نایلون را محکم ببندید طوری که هوا داخل یا خارج آن نشود. 

داروهای ضد گال می توانند انگل ها و تخم های آنها را به سرعت از بین ببرند و بیمار پس از 24 ساعت قادر است به زندگی عادی برگردد هر چند در بعضی از بیماران به دلیل واکنش های آلرژیک پوست ممکن است خارش تا هفته ها باقی بماند. دقت داشته باشید اگر خارش بیش از 4 هفته ادامه یابد یا جوش های جدید ظاهر شوند لازم است برای درمان مجدد به پزشک مراجعه گردد.

پرسش و پاسخ

ثبت دیدگاه


پیام به صورت خصوصی ثبت گردد

مجله داروکده یک مجله اینترنتی است که شما را در امر آشنایی، تهیه و مصرف صحیح محصولات سلامت محور یاری می‌رساند.

darukade logo

استفاده از مطالب مجله داروکده فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع و درج لینک بلامانع است . کلیه حقوق این مجله به وب سایت داروکده تعلق دارد

طراحی و توسعه توسط گروه نرم افزاری داروکده ( 1402 - 1388 )