تاثیر دیابت بر مفاصل چگونه است؟

درد مفاصل می تواند واکنشی به یک بیماری، جراحت یا آرتروز باشد. همچنین ممکن است به دو صورت مزمن (طولانی مدت) و حاد (کوتاه مدت) باشد. بین دیابت و درد مفاصل، ارتباط قوی و انکار ناپذیری وجود دارد. 

 بیشتر بدانید: دیابت چیست؟

آرتروپاتی یا  بیماری در مفاصل
آرتروپاتی هر نوع مشکلی در مفاصل است. آسیبی که دیابت به مفاصل وارد می کند را آرتروپاتی دیابتی می گویند. بر خلاف درد ناشی از یک ضربه ناگهانی، درد آرتروپاتی به مرور زمان ایجاد می شود.
علائم دیگر آرتروپاتی دیابتی شامل موارد زیر است:
• کلفتی پوست
• تغییرات در پا
• شانه های دردناک
• سندروم تونل کارپال
مفصل جایی است که دو استخوان به هم متصل می شوند. به محض اینکه استخوان مفصل فرسوده شود، عامل محافظتی آن از بین می رود و درد مفصل ناشی از آرتروپاتی دیابتی به شکل های مختلفی ظاهر می شود.

مفصل شارکو
بیماری پای شارکو (Charcot) یا آرتروپاتی نوروپاتیک، در اثر از بین رفتن حس درد و یا کاهش آن در مفصل کف پا یا مچ پا به وجود می آید و نتیجه آن تخریب و ناپایداری شدید مفصل آن ناحیه است. کاهش عملکرد عصبی در افراد دیابتی، موجب بی حسی، تغییر شکل پاها و سایر مفاصل می شود. البته این بیماری بیشتر در پاها و قوزک افراد دیابتی مشاهده می شود. به علاوه افرادی که با پاهای بی حس راه می روند بیشتر احتمال دارد بدون این که متوجه شوند دچار پیچ خوردگی و آسیب دیدگی شوند.

در صورت عدم درمان ممکن است استخوان ها تغییر شکل پیدا کنند. این تغییر شکل استخوانی در بیماری مفصل شارکو با مداخلات اولیه قابل پیشگیری هستند.
علائم این بیماری شامل موارد زیر است:
• مفاصل دردناک
• تورم و قرمزی
• بی حسی
• احساس گرما هنگام لمس ناحیه آسیب دیده
• تغییر در ظاهر پا
در صورتی که پزشک تشخیص دهد درد مفصلی مربوط به مفصل شارکوی دیابتی است، باید جهت پیشگیری از تغییر شکل های استخوانی، حرکات ناحیه آسیب دیده محدود شود.

آرتروز و دیابت نوع 2
 اغلب افراد مبتلا به دیابت نوع 2 دارای اضافه وزن هستند و اضافه وزن، فرد را به مقدار زیادی مستعد ایجاد آرتروز می کند. در این بیماری، غضروف بین مفاصل فرسوده شود و فرسودگی غضروف موجب ساییده شدن استخوان ها به یکدیگر و در نتیجه درد مفصلی می شود. 
 برخلاف بیماری مفصل شارکو، آرتروز مستقیماً به دلیل بیماری دیابت ایجاد نمی شود. در حقیقت، اضافه وزن است که خطر ابتلا به هر دو بیماری آرتروز و دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد. فرسودگی مفاصل تا حدودی در میان افراد مسن طبیعی است اما اضافه وزن این روند را تسریع می کند. مفاصل لگن و زانو ها آسیب پذیرترین نواحی در بیماری آرتروز هستند. ممکن است متوجه دشواری در حرکات دست و پا و همچنین تورم مفاصل شوید. 

بهترین راه برای درمان این بیماری، کنترل وزن است. اضافه وزن علاوه بر اینکه فشار بیشتری بر روی استخوان ها وارد می کند، باعث سخت تر شدن کنترل دیابت نیز می شود، بنابراین کاهش وزن، نه تنها درد مزمن مفاصل را تسکین می دهد بلکه سایر عوارض دیابت را نیز کاهش می دهد. طبق اعلام بنیاد آرتروز، تقریبا 7 کیلوگرم کاهش وزن، می تواند درد زانو را تا 50 درصد کاهش دهد. فعالیت بدنی منظم علاوه بر اینکه به حفظ وزن بدن کمک می کند، می تواند به نرم شدن مفاصل نیز کمک کند و در نتیجه درد کمتری احساس شود. زمانی که درد ناشی از آرتروز غیرقابل تحمل باشد، پزشک ممکن است داروهای ضد درد را تجویز کند و در موارد شدید ممکن است به جراحی مانند تعویض مفصل زانو نیاز باشد.

بیشتر بخوانید: آرتریت و انواع مکمل های موثر بر آن

آرتریت روماتوئید و دیابت نوع یک
در حقیقت علت اصلی ایجاد بیماری آرتریت روماتوئید ناشناخته است. اگر سابقه خانوادگی یک بیماری خود ایمنی دارید، ممکن است در معرض خطر ابتلا به بیماری آرتریت روماتوئید باشید. دیابت نوع یک نیز در دسته بیماری‌های خود ایمنی قرار می گیرد. آرتریت روماتوئید و دیابت نوع 1 هر دو موجب افزایش سطح فاکتورهای التهابی اینترلوکین 6 و پروتئین واکنشی سی (CRP) می‌شوند. برخی داروهای آرتریت می‌توانند به کاهش سطوح این دو فاکتور و بهبود هر دو بیماری کمک کنند.

درد و تورم ویژگی های اصلی آرتریت روماتوئید است. از آنجا که درمان قطعی برای بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید وجود ندارد، بنابراین تمرکز اصلی درمان بیشتر بر روی کاهش تورم و التهاب است. داروهای زیر از جمله دارو های جدید برای درمان آرتریت روماتوئید هستند:
• اتانرسپت
• آدالیمومب
• اینفلیکسی ماب

‌نتیجه گیری
همانطور که گفتیم دیابت ممکن است به مفاصل آسیب برساند. آرتروپاتی دیابتی، بیماری مفصل شارکو، آرتروز و آرتریت روماتوئید نمونه هایی از آسیب های مفصلی هستند که به بیماری دیابت مرتبطند. علی رغم اینکه این آسیب ها درمان قطعی ندارند اما روش هایی وجود دارند که می‌توانند درد و ناراحتی ناشی از آن ها را کنترل کرد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. اگر دیابت دارید و متوجه علائمی مانند تورم، قرمزی، درد یا بی حسی در پاها یا ساق و ران هایتان شدید، در اسرع وقت با پزشکتان مشورت کنید.