شربت مولتی ویتامین و مینرال ساپلکس

شربت 300 میلی لیتری مولتی ویتامین و مینرال برند ساپلکس حاوی آ، د، ای، ویتامین های گروه ب، ویتامین ث، مواد معدنی سلنیوم، روی، آهن و مس می باشد و در تقویت رشد، کمک به کاهش علائم کم خونی، افزایش انرژی، افزایش اشتها، کمک به رشد قدی کودکان، جلوگیری از نرمی استخوان و تقویت سیستم ایمنی در کودکان و نوجوانان اثرگذار است. 

مشخصات ظاهری
شربت 300 میلی لیتری مولتی ویتامین و مینرال برند ساپلکس توسط شرکت خرمشهر دارو در کشور ایران تولید و بسته بندی می گردد.

ارزش تغذیه ای
در ادامه به بررسی بیشتر این مکمل می پردازیم:
ویتامین آ (Vitamin A)
ویتامین A برای رشد، تکامل و مبارزه با بیماری های عفونی در کودکان ضروری است. این ویتامین در تشکیل و سلامت سیستم ایمنی، رشد استخوان، تکامل مغز و تکامل سیستم بینایی کودکان نقش دارد. کمبود ویتامین A عوارض جبران ناپذیری در کودکان به همراه خواهد داشت. شایعترین علامت کمبود ویتامین A در کودکان خشکی چشم (گزروفتالمی) است که با کاهش تطابق با نور و شب کوری همراه است. اما در مراحل اولیه کمبود ویتامین A و قبل از بروز گزروفتالمی، خطر عفونت ها در کودکان بالا می رود. کودکانی که دچار سوءتغذیه هستند و نیز کودکانی که به طور طولانی مدت اسهال داشته اند به ویژه در معرض خطر کمبود ویتامین A هستند.
مقدار مجاز توصیه شده روزانه (RDA) ویتامین آ برای کودکان از بدو تولد تا 6 ماهگی: 400 میکروگرم، 7 تا 12 ماهگی: 500 میکروگرم، 1 تا 3 سال: 300 میکروگرم، 4 تا 8 سال: 400 میکروگرم و 9 تا 13 سال: 600 میکروگرم می باشد.

ویتامین د (Vitamin D) 
ویتامین دی برای رشد استخوان، تشکیل دندان، تنظیم سیستم ایمنی، رشد و تقسیم سلولی در کودکان ضروری است. کمبود ویتامین D ممکن است باعث ایجاد نرمی استخوان (راشیتیسم) در نوزادان و کودکان در سنین رشد شود؛ راشیتیسم شدید علاوه بر تغییر شکل استخوان و درد، می تواند باعث عدم رشد، تأخیر در رشد، تشنج ناشی از کمبود کلسیم و ناهنجاری های دندانی شود.
مقدار مجاز توصیه شده روزانه (RDA) در این گروه به این شرح می باشد:
- نوزادان 0-12 ماهه: 10 میکروگرم تقریباً (400IU)
- کودکان 1-13 ساله: 15 میکروگرم تقریباً  (600IU)
- نوجوانان 14-18 ساله: 15 میکروگرم تقریبا (600 IU)
در هر 5 میلی لیتر از این شربت، 300 واحد بین المللی ویتامین د وجود دارد.

ویتامین ای (Vitamin E) 
این ویتامین جزء ویتامین های محلول در چربی می باشد و یکی از مهم ترین آنتی اکسیدانی های بدن بشمار می رود. این ویتامین با جلوگیری از تشکیل رادیکال های آزاد حین اکسیداسیون چربی ها، از ایجاد آسیب سلولی نیز جلوگیری می نماید. به علاوه، در تقویت سیستم ایمنی، سلامت پوست، سلامت قلب و عروق و بیان ژن نیز نقش دارد.
میزان توصیه شده روزانه برای کودکان 12- 7 ماهه 5 میلی گرم، 3-1 ساله 6 میلی گرم، 8-4 ساله 7 میلی گرم و 13- 9 ساله 11 میلی گرم می باشد.
بالاترین حد مجاز دریافت ویتامین ای برای کودکان 1 تا 3 سال 200 میلی گرم، کودکان 4 تا 8 سال 300 میلی گرم و کودکان 9 تا  13سال 600 میلی گرم می باشد.

ویتامین ث (Vitamin C) 
ویتامین ث یکی از ویتامین های محلول در آب می باشد که بدن انسان نمی تواند آن را بسازد یا ذخیره کند. مطالعاتی نشان می دهند که کمبود این ویتامین با کاهش رشد کودکان همراه است. ویتامین ث به عنوان یک ماده ی مغذی ضروری در ساخت کلاژن و متابولیسم پروتئین ها نقش دارد. کلاژن یکی از فراوان ترین پروتئین های بدن است که به ساخت و تکامل استخوان، مفاصل، پوست و بافت های همبند کمک می کند. همچنین ویتامین ث با افزایش جذب آهن به طور غیرمستقیم نیز در رشد و تقویت کودکان موثر است. از آنجایی که ویتامین ث در تولید انرژی در بدن موثر می باشد، احساس ضعف و خستگی از اولین علائم کمبود این ویتامین است.
مقدار مجاز توصیه شده روزانه (RDA) ویتامین ث در کودکان به شرح زیر است:
- 0 تا 6 ماهگی: 40 میلی گرم
- 7 تا 12 ماهگی: 50 میلی گرم
- 1 تا 3 سالگی: 15 میلی گرم
- 4 تا 8 سالگی: 25 میلی گرم
- 9 تا 13 سالگی: 45 میلی گرم

ویتامین ب1 (Thiamin)
تیامین یکی از ویتامین های محلول در آب است. این ویتامین به سلول های بدن در تبدیل کربوهیدرات به انرژی کمک می کند (نقش اصلی کربوهیدرات ها تامین انرژی برای بدن به ویژه مغز و سیستم عصبی است).
دریافت تیامین برای رشد سیستم عصبی در کودکان ضروری است همچنین در حفظ عملکرد مغز، رشد حرکتی در نوزادان، انقباض های عضلانی و هدایت سیگنال های عصبی نقش اساسی دارد. کمبود این ویتامین در کودکان با ابتلا به بیماری هایی نظیر صرع، اوتیسم، بری بری، از دست دادن عملکرد حرکتی و عقب ماندگی ذهنی همراه است.
میزان نیاز به این ویتامین در کودکان زیر 6 ماه 0.2 میلی گرم، کودکان 7 تا 12 ماه 0.3 میلی گرم، کودکان 1 تا 3 سال 0.5 میلی گرم، کودکان 4 تا 8 سال 0.6 میلی گرم و نوجوانان 9 تا 13 سال 0.9 میلی گرم می باشد.

ویتامین ب2 (Riboflavin) 
ویتامین ب2 (ریبوفلاوین) از جمله ویتامین های محلول در آب می باشد که در تولید انرژی، عملکرد سلول ها، رشد و نمو، متابولیسم اسیدآمینه ها، چربی ها و سایر ویتامین ها از جمله ب3 و ب6 و ب9 نقش دارد.
میزان توصیه شده روزانه این ویتامین در کودکان به صورت زیر است:
- 0 تا 6 ماهگی 0.3 میلی گرم در روز
- 7 تا 12 ماهگی 0.4 میلی گرم در روز
- 1 تا 3 سالگی 0.5 میلی گرم در روز 
- 4 تا 8 سالگی 0.6 میلی گرم در روز 
- 9 تا 13 سالگی 0.9 میلی گرم در روز

ویتامین ب3 (Niacin) 
نیاسین که ویتامین ب3 نیز نامیده می شود، یکی از ویتامین های محلول در آب است. نیاسین عمدتاً در متابولیسم و تولید انرژی در تمام سلول ها نقش دارد. این ویتامین برای کودکان جهت رشد و نمو سیستم عصبی نیز لازم است.
 مقدار مجاز توصیه شده روزانه (RDA) ویتامین ب3 در کودکان به شرح زیر می باشد:
- بدو تولد تا 6 ماهگی: 2 میلی گرم
- نوزادان 7-12 ماهه: 4 میلی گرم
- کودکان 1-3 ساله: 6 میلی گرم
- کودکان 4-8 ساله: 8 میلی گرم
- کودکان 9-13 ساله: 12 میلی گرم

ویتامین ب6 (Pyridoxine)
این ویتامین از جمله ویتامین های محلول در آب می باشد که در رشد، تکامل سیستم عصبی، تشکیل استخوان، بهبود عملکرد شناختی (یادگیری حل مسئله) و تقویت سیستم ایمنی کودکان موثر است. نیاز به پیریدوکسین در کودکان به شرح زیر است:
- 0 تا 6 ماهگی 0.1 میلی گرم در روز
- 7 تا 12 ماهگی 0.3 میلی گرم در روز
- 1 تا 3 سالگی 0.5 میلی گرم در روز 
- 4 تا 8 سالگی 0.6 میلی گرم در روز 
- 9 تا 13 سالگی 1 میلی گرم در روز

ویتامین ب9 (Folic acid)
فولیک اسید یکی از ویتامین های محلول در آب می باشد که نقش مهمی در ساخت گلبول های قرمز، اسیدهای نوکلئیک (DNA/RNA) و متابولیسم اسید آمینه ها دارد.
عدم دریافت کافی فولات می تواند خطر ابتلا به کم خونی مگالوبلاستیک در کودکان را افزایش دهد که با علائمی مانند ضعف، سرگیجه، خستگی، عدم تمرکز و کندی رشد همراه است.
مقدار مجاز توصیه شده روزانه (RDA) ویتامین ب9 در کودکان به شرح زیر می باشد:
- 0-6 ماه: 65 میکروگرم
- 7-12 ماه: 80 میکروگرم
- 1-3 سال: 150 میکروگرم
- 4-8 سال: 200 میکروگرم
- 9 تا 13 سال: 300 میکروگرم

ویتامین ب12 (Vitamin B12)
این ویتامین از جمله ویتامین های محلول در آب می باشد که در تکامل و عملکرد صحیح دستگاه عصبی مرکزی نقش دارد. ب12 همچنین در شکل گیری گلبول های قرمز و ساخت DNA نیز اهمیت دارد. به همین علت دریافت مقدار کافی از آن در کودکان بسیار مهم است. دریافت مقدار کافی ب12 می تواند به تکامل بهتر مغز و سیستم عصبی کودک کمک نماید و همچنین از ایجاد کم خونی مگالوبلاستیک در کودکان جلوگیری نماید. 
میزان مورد نیاز روزانه کودکان به شرح زیر است:
- 0-6 ماه: 0.4 میکروگرم
- 7-12 ماه: 0.5 میکروگرم
- 1-3 سال: 0.9 میکروگرم
- 4-8 سال: 1.2 میکروگرم
- 9 تا 13 سال: 1.8 میکروگرم

مس (Copper)
مس عنصر جزئی بوده که در متابولیسم انرژی، تقویت سیستم ایمنی، ساخت کلاژن، ساخت ملانین (رنگدانه پوست)، جذب و انتقال و عملکرد آهن، تشکیل استخوان، غیرفعال کردن مونو آمین ها (هیستامین، نوراپی نفرین و ...) و عملکرد آنزیم های آنتی اکسیدانی نقش دارد. مس در تکامل مغز و سیستم عصبی کودکان موثر است.
نیاز به مس در کودکان 1 تا 3 سال، 4 تا 8 سال و 9 تا 18 سال به ترتیب  340، 440 و 700 میکروگرم در روز است.
بالاترین حد مجاز دریافت فولیک اسید برای کودکان 1 تا 3 سال 1000 میکروگرم، کودکان 4 تا 8 سال 3000 میکروگرم و کودکان 9 تا  13سال 5000 میکروگرم می باشد.

روی (Zinc)
زینک یا روی یکی از ماده معدنی ضروری برای بدن می باشد که برای فعالیت بیش از 300 آنزیم در بدن ضروری است. از آنجایی که بدن هیچ سیستم خاصی برای ذخیره کردن زینک ندارد، دریافت روزانه ی این عنصر برای حفظ سلامت و رشد کودکان بسیار ضروری است. زینک در ساخت و تکثیر سلول ها، ساخت DNA و پروتئین نقش داشته و به همین خاطر در حمایت از رشد در طول دوران جنینی، کودکی و نوجوانی نقش اساسی دارد. 

برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد به مقاله ی (همه چیز درباره روی (زینک Zinc))، تالیف و ترجمه خانم دکتر الهه عبدالهی داروساز و متخصص فارماکولوژی مراجعه نمایید.

کمبود دریافت زینک با عقب ماندگی رشد، تاخیر در بلوغ و کاهش اشتها همراه است. میزان مجاز توصیه شده به زینک بر اساس سن و جنس کودکان و نوجوانان متفاوت است، به این شکل که:   
- نوزاد 0-6 ماهه 2 میلی گرم
- اطفال 7-12 ماهه 3 میلی گرم
- کودکان 1-3 سال 3 میلی گرم
- کودکان 4-8 سال 5 میلی گرم
- کودکان 9-13 سال 8 میلی گرم
- دختران 14-18 سال 9 میلی گرم و پسران 14-18 سال 11 میلی گرم
در هر 5 میلی لیتر از این شربت، 5 میلی لیتر ماده معدنی روی وجود دارد.

آهن (Iron)
تامین روزانه ی آهن کافی برای رشد کودک بسیار ضروری بوده و کمبود آن به خصوص در سنین پایین تر با عوارض زیادی همراه است. در واقع آهن برای رشد و تمایز سلول ها ضروری بوده و از این طریق در تقویت رشد کودکان نقش دارد. عقب افتادگی در رشد و تکامل فیزیولوژیک و ذهنی از جمله عوارض کمبود آهن به خصوص در کودکان با سنین پایین تر می باشد. 
نیاز به آهن در کودکان در سنین مختلف متفاوت است. 
مقدار کافی دریافت آهن در کودکان 0-6 ماهه 0.27 میلی گرم می باشد. در سنین 7-12 ماه این نیاز به 11 میلی گرم در روز می رسد. روزانه کودکان 1-3 سال به 7 میلی گرم آهن، 4-8 سال 10 میلی گرم و 9 تا  13 سال، 8 میلی گرم نیاز دارند. پس از این سن تا 18 سالگی نیاز پسران 11 میلی گرم در روز و دختران 15 میلی گرم در روز می باشد. همچنین حداکثر دوز روزانه ی مجاز که با عوارض همراه نباشد، از تولد تا 13 سالگی 40 میلی گرم و پس از آن 45 میلی گرم است.
هر 5 میلی لیتر از این شربت حاوی 10 میلی گرم ماده معدنی آهن است.

سلنیوم (Selenium)
سلنیوم از جمله مواد معدنی ضروری برای بدن است که در ساخت و متابولیسم هورمون های تیروئیدی، ساخت DNA، جلوگیری از ایجاد آسیب های اکسیداتیو و عفونت ها نقش دارد. لذا دریافت مقادیر کافی از آن برای کودکان و نوجوانان حائز اهمیت است.
مقدار مجاز توصیه شده روزانه (RDA) سلنیوم در کودکان به شرح زیر می باشد:
- 0-6 ماه: 15 میکروگرم
- 7-12 ماه: 20 میکروگرم
- 1-3 سال: 20 میکروگرم
- 4-8 سال: 30 میکروگرم
- 9-13 سال: 40 میکروگرم

روش مصرف
کودکان تا 4 سال می توانند نصف قاشق چای خوری دوبار در روز و کودکان 4 تا 12 سال یک قاشق چای خوری سه بار در روز استفاده نمایند.