گیاه بابونه چه خواصی دارد؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• گیاه بابونه چیست؟
• خواص گیاه بابونه
• چه افرادی نباید از گیاه بابونه استفاده کنند؟

گیاه بابونه چیست؟

گیاه بابونه یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی شناخته شده برای بشر است که متعلق به خانواده آستراسه (Asteraceae) است. بابونه در دو گونه آلمانی و رومی موجود می باشد. فرآورده‌های بابونه معمولاً برای بسیاری از بیماری‌های انسانی مانند التهاب، اسپاسم عضلانی، اختلالات قاعدگی، بی‌خوابی، زخم‌ها، اختلالات گوارشی و دیابت استفاده می‌شوند.

خواص گیاه بابونه

از مهم ترین خواص درمانی گیاه بابونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

بهبود اضطراب و افسردگی با گیاه بابونه

برخی مطالعات نشان داده اند که گیاه بابونه می تواند با کاهش هورمون های استرس، منجر به کاهش علائم اختلال اضطراب عمومی شود. 

فواید گیاه بابونه بر تنظیم خواب

بابونه می تواند به گیرنده های القا کننده خواب وصل شده و باعث بهبود بی خوابی شوند. این اثر گیاه بابونه شبیه داروهای بنزودیازپینی (مانند دیازپام و آلپرازولام) است. 

کمک به بهبود عملکرد دستگاه گوارشی با گیاه بابونه

بابونه به عنوان نوعی آرام بخش گوارشی مطرح است. طبق مطالعات صورت گرفته، برای درمان مشکلات گوارشی از جمله زخم معده، نفخ، سوءهاضمه، اسهال، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ می‌توان از عصاره گیاه بابونه و فرآورده های دارویی حاوی این گیاه مانند قطره بابونه استفاده کرد. 

در مطالعه ای، عصاره بابونه به همراه پکتین سیب (نوعی فیبر محلول در آب) توانست باعث درمان کولیک و اسهال در نوزادان شود. همچنین دیده شده که مصرف موضعی بابونه به شکل پماد یا محلول می تواند به بهبود هموروئید (بواسیر) نیز کمک کند.

 تاثیر گیاه بابونه در درمان دیابت 

تحقیقات نشان داده اند که مصرف بابونه می تواند به پایین آوردن قند خون در افراد دیابتی کمک نماید. این اثر در طولانی مدت باعث کاهش عوارض ناشی از دیابت خواهد شد. با این حال نمی توان بابونه را جایگزینی برای داروهای کاهنده قند خون دانست.

فواید گیاه بابونه برای پوست

تحقیقات نشان داده است که استعمال پوستی بابونه می تواند به ترمیم سریعتر بافت پوششی پوست پس از ایجاد زخم و پیشگیری از عفونت کمک کند. همچنین پمادهای حاوی بابونه می تواند به درمان اگزما و بیماری های التهابی خفیف پوستی کمک نماید.

بیشتر بخوانید: گیاه رازیانه با نام علمی Foeniculum vulgare

خواص گیاه بابونه برای سرماخوردگی

سرماخوردگی (نازوفارنژیت حاد ویروسی) یکی از شایع ترین بیماری های عفونی و خفیف دستگاه تنفسی فوقانی است.معمولاً سرماخوردگی به خودی خود، تهدیدی برای زندگی فرد نیست اما عواقب آن مانند عفونت های پنومونی، اگر به خوبی درمان نشوند، می توانند حتی منجر به مرگ شوند. مطالعات نشان می دهند که تنفس بخار حاصل از محلول حاوی بابونه می تواند علائم سرماخوردگی را از بین ببرد، البته برای تأیید این خاصیت نیاز به مطالعات بیشتری است.

خواص ضد سرطانی بابونه

بیشتر مطالعاتی که در زمینه اثر بابونه در مهار رشد غدد سرطانی صورت گرفته مربوط به ماده آنتی اکسیدانی به نام "اپیجنین" در بابونه است. عصاره بابونه به دلیل دارا بودن این ماده موثره می تواند از رشد سلول های سرطانی در مراحل اولیه سرطان جلوگیری نماید و باعث مرگ سلولی شود اما اثری روی رشد سلول های طبیعی بدن ندارد. این اثر در سرطان های پوست، پروستات، سینه و تخمدان دیده شده است.
از محلول های حاوی بابونه همچنین می توان در بهبود زخم های دهانی ناشی از درمان های سرطان استفاده نمود.

اثرات گیاه بابونه بر کاهش خطر بیماری های قلبی و عروقی

بابونه به دلیل دارا بودن ترکیباتی به نام فلاونوئیدها می تواند باعث کاهش مرگ ناشی از بیماری های قلبی شود. همچنین ارتباط معکوسی بین مصرف این فلاونوئیدها و خطر سکته قلبی پیدا شده است.

خواص دمنوش بابونه برای زنان

مطالعات متعددی مصرف دمنوش بابونه را با کاهش شدت گرفتگی عضلات ناشی از قاعدگی مرتبط دانسته اند. همچنین بابونه می تواند اضطراب و پریشانی ناشی از دردهای قاعدگی را کاهش دهد.

پیشگیری از پوکی استخوان با بابونه

پوکی استخوان در واقع از بین رفتن تدریجی چگالی استخوان است. این حالت، خطر شکستگی استخوان را افزایش داده و باعث خمیدگی پشت می شود. با اینکه هرکسی ممکن است دچار پوکی استخوان شود، اما شیوع آن در خانم ها بعد از یائسگی بیشتر است که به دلیل اثرات استروژن می باشد. مطالعه ای در سال 2004 نشان داد که چای بابونه می تواند اثرات ضد استروژنی داشته و به تقویت تراکم استخوان کمک نماید. البته مطالعات بیشتری در اثبات این یافته مورد نیاز است.

چه افرادی نباید از گیاه بابونه استفاده کنند؟

گروه های زیر باید از مصرف بابونه خودداری کنند، مگر اینکه پزشک به آنها توصیه کرده باشد:
- افراد با سابقه حساسیتی شدید، مخصوصاً حساسیت به گرده گل ها: بابونه ممکن است به گرده سایر گیاهان آلوده باشد، بنابراین می تواند ایجاد واکنش آلرژیک نماید.
- افرادی که نسبت به محصولات حاوی بابونه  حساسیت داشته اند: این افراد باید از مصرف بابونه اجتناب کنند. زیرا واکنش های حساسیتی می تواند به مرور زمان بدتر شود.
- نوزادان و کودکان بسیار کم سن: چای بابونه هم مانند عسل و برخی محصولات طبیعی دیگر، ممکن است آلوده به اسپورهای بوتولیسم (نوعی باکتری خطرناک) باشد.  بسیاری از پزشکان توصیه می کنند نوزادان و خردسالان از مصرف محصولات حاوی بابونه نیز پرهیز کنند.
- مصرف داروهای خاص: افرادی که داروهای ضد انعقاد مانند آسپرین، وارفارین و ... مصرف می کنند، می بایستی از مصرف فراورده های بابونه خودداری نمایند.
- افراد با مشکلات خاص: افرادی که سرطان های سینه، تخمدان، رحم، اندومتریوز یا فیبروم رحم دارند یا سابقه این بیماری ها را داشتند، نباید از فراورده های خوراکی بابونه استفاده نمایند.

نتیجه گیری

گیاه بابونه که دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی می باشد که به بهبود مشکلات گوارشی، درمان دیابت،درمان زخم ها، بهبود سرماخوردگی، درمان سرطان، کاهش بیماری های قلبی، کاهش دردهای قاعدگی و کند کردن روند پوکی استخوان کمک می‌کند...