همه چیز در مورد قارچ جادویی گانودرما

مدت‌هاست حرف و حدیث در مورد قارچ گانودرما و خواص جادویی آن به گوش می‌رسد. قارچ گانودرما به پادشاه گیاهان دارویی و اکسیر جوانی نیز معروف شده است. گانودرما از دیرباز در چین و طب سنتی این کشور کاربرد فراوانی داشته و گفته می‌شود این گیاه در افزایش طول عمر، حفظ جوانی و شادابی افراد موثر است. هر چند، اصلی‌ترین و مهم‌ترین نقش گانودرما مربوط به تقویت سیستم ایمنی می‌شود. 

آنچه در این مقاله می‌خوانیم:
- قارچ گانودرما چیست؟
- خواص قارچ گانودرما 
- آیا قارچ گانودرما سمی است؟
- آیا قارچ گانودرما برای لاغری مفید است؟
- آیا قارچ گانودرما برای کودکان مفید است؟
- قارچ گانودرما برای چه بیماری خوب است؟
- طریقه مصرف قارچ گانودرما
- آیا قارچ گانودرما عوارض دارد؟
مدت زمان تقریبی مطالعه 8 دقیقه

قارچ گانودرما چیست؟

قارچ گانودرما لوسیدوم (Ganoderma lucidum) یک قارچ غیر سمی است که به عنوان قارچ ریشی نیز شناخته می‌شود. گانودرما نوعی قارچ با سابقه تاریخی طولانی بوده که به منظور ارتقای سلامت و افزایش طول عمر در چین، ژاپن و سایر کشورهای آسیای شرقی از حدود 2000 سال پیش کاربرد داشته است. 

گانودرما، قارچی بزرگ با رنگ تیره و بافتی چوب مانند است. کلمه لاتین Lucidus به معنای درخشنده است و به ظاهر براق قارچ گانودرما اشاره دارد. قارچ گانودرما در زبان چینی، ملقب به Lingzhi است. این کلمه نماد قدرت معنوی و جوهر جاودانگی در نظر گرفته می شود. آنچه قارچ گانودرما را در مقایسه با سایر قارچ‌های پرورشی منحصر به فرد می‌کند، ارزش دارویی بالای آن است.

انواع محصولات تجاری قارچ گانودرما در اشکال مختلف مانند پودر، مکمل‌های غذایی، چای و دمنوش موجود هستند. این محصولات از قسمت‌های مختلف قارچ از جمله میسلیوم‌ و هاگ‌ آن تولید می‌شوند. از کاربردهای خاص و مزایای سلامتی بخش گانودرما می‌توان به تقویت سیستم ایمنی، خواص آنتی اکسیدانی، خواص آنتی باکتریال و... اشاره کرد. باورهای مختلف در مورد فواید قارچ گانودرما عمدتاً بر اساس کاربردهای سنتی آن شکل گرفته است. با این وجود، تحقیقات مختلفی که در سالیان اخیر بر روی قارچ گانودرما انجام گرفته، به منزله مهر تاییدی بر بسیاری از این ادعاها بوده است. 

خواص قارچ گانودرما 

خواص قارچ گانودرما در مطالعات متعددی مورد ارزیابی قرار گرفته و شواهد مختلف نشان دادند که قارچ گانودرما می‌تواند در عملکرد سیستم ایمنی، بهبود علائم سرطان، بهبود قند خون و کنترل دیابت و سلامت کبد تاثیرگذار باشد.

پلی ساکاریدها، پپتیدوگلیکان‌ها و تری ترپن‌ها که سه جزء فعال فیزیولوژیکی اصلی در گانودرما هستند، می‌توانند نقش اصلی را در فواید قارچ گانودرما داشته باشند. 

گزارش شده است که پلی ساکاریدهای موجود در گانودرما در طیف وسیعی از فعالیت‌های زیستی، از جمله کاهش التهاب، کنترل قند خون، کاهش تومورزایی و تحریک ایمنی نقش دارند. انواع بسیار زیادی از تری ترپن‌ها در گانودرما وجود دارد که باعث ایجاد طعم تلخ این قارچ شده است. این تری ترپن‌ها دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده و در کاهش چربی خون نیز موثر هستند.

معمولا سوالی که در هنگام تجویز و استفاده دارویی این قارچ مطرح می‌شود این است که «آیا قارچ گانودرما مورد تایید وزارت بهداشت است؟» 
در پاسخ باید گفت که گانودرما به عنوان یک دارو، توسط وزارت بهداشت تایید نشده، اما این قارچ ارزشمند به عنوان یک فراورده طبیعی و مکمل غذایی مورد تایید سازمان غذا و داروی کشور است. بنابراین، مکمل و فراورده طبیعی قارچ گانودرما، در دوز‌های استاندارد در ایران تولید می‌شود.

از جمله فراورده‌‌هایی که حاوی گانودرما بوده و دارای پروانه ساخت معتبر از سازمان غذا و دارو هستند، می‌توان به ایمیون گانودرما، زینوگان، سیموویرال و یوونیس اشاره کرد. قارچ گانودرما در این محصولات در جهت برآورده ساختن اهداف کمک درمانی همچون حفظ و ارتقای سلامت جسمی، تقویت سیستم ایمنی و بهبود علائم بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

شایان ذکر است که برخی محصولات موجود در بازار از نظر دوز گانودرما، صحت اطلاعات محصول و نظارت بر پروسه تولید و عدم آلودگی میکروبی و فلزات سنگین، تاییدیه نداشته و ایمن نیستند. لذا توصیه می‌شود جهت تهیه فراورده‌های حاوی گانودرما حتما از دارا بودن مجوز سازمان غذا و دارو اطمینان حاصل نمایید. 

آیا قارچ گانودرما سمی است؟

گانودرما در دسته قارچ‌های غیر سمی قرار می‌گیرد؛ اما بررسی قارچ‌ گانودرما از نظر داشتن کپک بسیار حائز اهمیت است. زیرا بسیاری از نمونه‌های گانودرما می‌توانند دارای کپک‌هایی باشند که برای سلامتی مضر هستند.

آیا قارچ گانودرما برای لاغری مفید است؟

قارچ گانودرما حاوی ترکیبات فعالی است که بر متابولیسم بدن تأثیر می‌گذارد و می‌تواند با افزایش متابولیسم از تجمع چربی و چاقی جلوگیری کند. کاربرد قارچ گانودرما برای لاغری در مطالعات آزمایشگاهی متعدد مورد بررسی قرار گرفته است. طی نتایج بدست آمده از این مطالعات، گانودرما در نمونه‌هایی که رژیم غذایی پرچرب دارند، موثر بوده و به کاهش توده چربی و همچنین افزایش باکتری‌های مفید روده کمک می‌کند. 

به صورت کلی باید گفت که تاثیرات قارچ گانودرما برای لاغری در مطالعات انسانی مورد بررسی نگرفته و شواهد برای در نظر گرفتن گانودرما به عنوان یک فراورده گیاهی که کاربرد لاغری داشته باشد، کافی نیست. بنابراین نمی‌توان آن را به طور خاص به عنوان یک داروی کاهش وزن در نظر گرفت.

آیا قارچ گانودرما برای کودکان مفید است؟

قارچ گانودرما در برخی کشور‌ها جهت مکمل درمانی در کودکان استفاده شده است. برای نمونه قارچ گانودرما به عنوان یک ماده کمک درمانی در کودکان مبتلا به HIV در آفریقای جنوبی به ثبت رسیده است. همچنین یک مطالعه بیانگر نقش کمک درمانی گانودرما در یک کودک مبتلا به لوسمی حاد بوده است. 

برخلاف موارد ذکر شده مطالعه‌ای در سال 2008 بر روی کودکانی که تحت شیمی درمانی بودند، انجام شد. طی این مطالعه مشخص شد که قارچ گانودرما می‌تواند اثراتی سمی در برخی از نمونه‌ها داشته باشد. لذا توصیه می‌شود مصرف گانودرما در کودکان زیر 12 سال با مشورت پزشک صورت گیرد. همچنین استفاده از فراورده‌های استاندارد با دوز مشخص گانودرما که برای کودکان مناسب باشد، نسبت به بقیه محصولات ارجحیت دارد. 

قارچ گانودرما برای چه بیماری خوب است؟

قارچ گانودرما با توجه به خاصیت آنتی اکسیدانی، تاثیرات مثبت در عملکرد سیستم ایمنی و فوایدی که در کنترل قند خون دارد، می‌تواند اثرات احتمالی در کمک به بهبود اختلالات گوناگون یا پیشگیری از بیماری‌های مختلف داشته باشد. در این جا به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد:

قارچ گانودرما و بیماری‌های ویروسی

همانطور که اشاره کردیم، مهم ترین ویژگی شناخته شده برای گانودرما نقش آن در تقویت سیستم ایمنی است. سیستم ایمنی از حیاتی‌ترین ساز و کارهای مرتبط با سلامتی به شمار می‌آید. گانودرما قادر به دفع عوامل بیگانه و بیماری زا و سرعت بخشیدن به روند بهبودی بیماری‌های ویروسی مانند آنفولانزا است. از طرفی اثرات آن در تعدیل جمعیت میکروبی روده می‌تواند تا حدودی به سلامت گوارش و کاهش ابتلا به بیماری‌های عفونی گوارشی کمک کند.

- آیا قارچ گانودرما برای زگیل تناسلی خوب است؟

ارتباط میان قارچ گانودرما و زگیل تناسلی طی سال‌های اخیر مورد بررسی قرار گرفته است. از نشانه‌های اصلی‌ ابتلا به ویروس HPV بروز زگیل‌ تناسلی در افراد است. اگرچه نشان داده شده است که قارچ گانودرما عملکرد سیستم ایمنی را تعدیل می‌کند و فعالیت سلول های T کشنده را افزایش می‌دهد، اما تاثیر مستقیم آن بر پیشگیری از زگیل تناسلی در افراد مبتلا به HPV هنوز به خوبی ثابت نشده است.

به منظور کسب اطلاعات بیشتر پیرامون انواع قارچ‌هایی که در بیماری‌های ویروسی موثر هستند، می‌توانید به مقاله «مبارزه با بیماری های ویروسی بواسطه قارچ های درمانی» که توسط دکتر احسان عمادی ترجمه و تالیف شده است، مراجعه نمایید.

قارچ گانودرما و سرطان

مدتی است که کاربرد قارچ گانودرما در سرطان مورد توجه محققان قرار گرفته است. مکانیسم‌های متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد قارچ گانودرما می‌تواند در کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان کمک کننده باشد. 

- اثرات تعدیل کننده ایمنی: اعتقاد بر این است که گانودرما سیستم ایمنی را تعدیل کرده و مکانیسم‌های دفاعی طبیعی بدن را در برابر سلول‌های سرطانی تقویت می‌کند. برخی از مطالعات گزارش کرده‌اند که ترکیبات زیست فعال موجود در گانودرما، مانند پلی ساکاریدها و تری ترپن‌ها، می‌توانند سلول‌های ایمنی مانند ماکروفاژها و سلول‌های T کشنده را تحریک کنند. این سلول‌های ایمنی نقش مهمی در شناسایی و از بین بردن سلول‌های سرطانی دارند.

- القای آپوپتوز: آپوپتوز یا مرگ برنامه ریزی شده سلولی، یک فرایند طبیعی است که به تنظیم رشد سلولی و از بین بردن سلول‌های آسیب دیده یا غیر طبیعی از جمله سلول‌های سرطانی کمک می‌کند. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که عصاره گانودرما ممکن است باعث القای آپوپتوز در سلول‌های سرطانی شود و از تکثیر کنترل نشده آن‌ها جلوگیری کند.

-فعالیت آنتی اکسیدانی: گانودرما حاوی آنتی اکسیدان‌هایی است که می‌تواند رادیکال‌های آزاد مضر در بدن را خنثی کند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌هایی هستند که می‌توانند به سلول‌ها و DNA آسیب برسانند و به طور بالقوه منجر به سرطان شوند. با از بین بردن این رادیکال‌های آزاد، گانودرما ممکن است به محافظت از سلول‌ها در برابر استرس اکسیداتیو و کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند.

-مهار آنژیوژنز: آنژیوژنز یا تشکیل رگ‌های خونی جدید، فرآیندی حیاتی برای رشد تومور و متاستاز است. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که گانودرما ممکن است دارای خواص ضد رگ‌زایی باشد، به این معنی که با جلوگیری از تشکیل رگ‌های خونی جدید که مواد مغذی را برای تومورها تامین می‌کنند، می‌تواند رشد آن ها را محدود کند.

با این وجود، مهم است که در ارتباط بین گانودرما و سرطان جانب احتیاط را رعایت کنیم. در حالی که برخی از مطالعات نتایج امیدوارکننده‌ای را نشان می‌دهند، تحقیقات و آزمایشات بالینی گسترده‌تری برای اثبات اثربخشی و ایمنی گانودرما به عنوان یک گزینه درمانی برای سرطان مورد نیاز است. علاوه بر این، به دلیل حساسیت و اهمیت موضوع سرطان، بیماران حتما باید قبل از استفاده از هر نوع مکمل با پزشک متخصص مشورت نمایند. 

قارچ گانودرما و ام اس

قارچ گانودرما و ام اس از موضوعاتی هستند که نیاز به تحقیقات بیشتر دارد. ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن غلاف میلینی دور تارهای عصبی آسیب می‌بینند و سرعت انتقال پیام عصبی بسیار کند می‌شود. قارچ گانودرما می‌تواند با تعدیل عملکرد سیستم ایمنی و خاصیت ضد التهابی به طور غیرمستقیم در بیماری ام اس تاثیرگذار باشد. لیکن اثربخشی قارچ گانودرما در ام اس به اثبات نرسیده و اطلاعات بالینی کافی در این مورد موجود نیست.

قارچ گانودرما برای دیابت

قارچ گانودرما به طور بالقوه می‌تواند به واسطه ترکیبات فعال زیستی خود در کاهش قند خون و بیماری دیابت موثر واقع شود. نتایج اکثر مطالعات جانوری حاکی از این بوده که گانودرما در کاهش قند خون و افزایش حساسیت سلول‌ها  به انسولین کمک کننده است. 

طریقه مصرف قارچ گانودرما

قارچ گانودرما یک فراورده گیاهی است که به اشکال مختلف تولید می‌شود. این محصولات پس از بررسی‌های متعدد و اطمینان از دوز ایمن مواد موثره بکار رفته به بازار عرضه می‌شوند؛ بنابراین طریقه مصرف قارچ گانودرما بستگی زیادی به نوع محصول و ماده موثره آن دارد. توصیه می‌شود قارچ گانودرما حتما مطابق دستور موجود در محصولات مربوطه استفاده شود و از مصرف دوز بالاتر خودداری گردد. 

آیا قارچ گانودرما عوارض دارد؟

به طور معمول، عوارض قارچ گانودرما در زمان مصرف با دوز‌های بالاتر از حد استاندارد نمایان می‌شود. از جمله این عوارض می‌توان به سرگیجه، بثورات پوستی، سردرد، ناراحتی و خونریزی معده و مدفوع خونی اشاره کرد. احتمال بروز عوارض ذکر شده در افرادی که فشار خون بالا دارند بیشتر خواهد بود، لذا توصیه می‌شود قبل از مصرف گانودرما با پزشک خود مشورت نمایند.

سخن پایانی

شهرت و اعتبار قارچ گانودرما به دلیل کاربرد آن در طب سنتی چین بوده و پس از انجام مطالعات متعدد، محققان به برخی خاصیت‌های آن از جمله خواص ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و از همه مهم‌تر تاثیر گانودرما در تقویت سیستم ایمنی دست یافته‌اند. 
برخی از افراد سودجو محصولاتی از قارچ گانودرما را که دارای مجوز وزارت بهداشت نبوده و می‌تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد، به فروش می‌رسانند. این محصولات غیر استاندارد از نظر دوز مواد موثره، آلودگی‌های شیمیایی و بیولوژیکی حین فرایند تولید و ایمن بودن مصرف، مورد سنجش قرار نگرفته‌اند. لذا توصیه می‌شود در خرید قارچ گانودرما حتما به اعتبار محصول و مجوز رسمی آن توجه ویژه شود. 
قیمت قارچ گانودرما در ایران می‌تواند با توجه به فرایند‌های انجام شده جهت تولید محصول و همین طور محصول نهایی ارائه شده در قالب مکمل غذایی، دمنوش یا پودر متفاوت باشد. 

تمامی محصولات موجود در داروکده دارای مجوز رسمی سازمان غذا و دارو بوده و شما عزیزان می‌توانید جهت اطمینان خاطر از قیمت و کیفیت خرید خود، مکمل‌های حاوی گانودرما را از سایت داروخانه آنلاین داروکده تهیه نمایید.