در این بخش با بهترین قرص‌های کلسیم موجود در بازار دارویی ایران آشنا خواهیم شد و به این سوال پاسخ می دهیم که قرص کلسیم را از کجا بخریم؟ پیش از آن با کلسیم و انواع آن آشنا خواهیم شد.
کلسیم چیست؟ کلسیم فراوان ترین ماده معدنی در بدن انسان است که چندین عملکرد مهم دارد. مهمترین نقش های کلسیم شامل
کمبود کلسیم می تواند منجر به بیماری به نام راشیتیسم در کودکان و استئومالاسی یا پوکی استخوان در سنین بالاتر شود.
کلسیم مورد نیاز روزانه به سن بستگی دارد.
سن | ||
مرد | زن | |
| 0 تا 6 ماه | 200 | 200 |
| 6 تا 12 ماه | 260 | 260 |
| 1 تا 3 سال | 700 | 700 |
| 4 تا 8 سال | 1000 | 1000 |
| 9 تا 18 سال | 1300 | 1300 |
| 19 تا 50 سال | 1000 | 1000 |
| 51 تا 70 سال | 1000 | 1200 |
| بالای 70 سال | 1200 | 1200 |
بهترین منابع کلسیم در رژیم غذایی عبارتند از:
در صورتی که مقدار مناسب کلسیم از طریق رژیم غذایی تامین نمی شود توصیه می شود از مکمل کلسیم استفاده کنید.
کلسیم در بسیاری از مکمل‌های غذایی، از جمله محصولات مولتی ویتامین مینرال، مکمل‌کلسیم یا کلسیم به علاوه ویتامین D (کلسیم دی) موجود است.
مقدار کلسیم در مکمل ها بسیار متفاوت است. مکمل‌های مولتی ویتامین معمولاً حاوی 200 تا 300 میلی‌گرم کلسیم هستند و مقادیر معمول در مکمل‌های کلسیم یا کلسیم دی به 500 یا 600 میلی‌گرم به ازای هر قرص یا کلسیم است.
جذب کلسیم از مکمل های کلسیم به خوبی کلسیم شیر است. ولی با این حال پیشنهاد می شود که حداقل نیمی از کلسیم مورد نیاز فرد از طریق منابع غذایی کلسیم مانند شیر و ... تامین شود.
معمولا مکمل های کلسیم به فرم قرص یا پودر طراحی می شوند. برخی از مصرف کنندگان کلسیم با بلعیدن قرص کلسیم و طعم پودر کلسیم مشکل دارند و به دنبال کلسیم ژله ای یا سافت ژل هستند. کلسیم ژله ای یا سافت ژل قیمت بالاتری دارد ولی بلعیدن آن راحتتر است. چند نمونه از کلسیم ژله ای یا سافت ژل در ادامه به شما پیشنهاد می شوند.
قرص های کلسیم را می توان بر حسب فرم دارویی و نوع کلسیم به کار رفته در آن تقسیم بندی کرد.
انواع قرص کلسیم بر حسب نوع کلسیم شامل کربنات کلسیم، سیترات کلسیم، سولفات کلسیم، آسکوربات، هیدروکسی آپاتیت میکروکریستالی، گلوکونات، لاکتات و فسفات هستند. کلسیم کربنات و کلسیم سیترات از رایجترین قرص های کلسیم هستند.
معمولا مکمل های حاوی کلسیم کربنات نسبت به کلسیم سیترات بیشتر استفاده می شوند. زیرا قیمت کلسیم کربنات نسبت به کلسیم سیترات ارزانتر است و مقدار کلسیم المنتال موجود در کلسیم کربنات بیشتر از کلسیم سیترات می باشد.
به کلسیمی که در بدن قابل جذب است، کلسیم المنتال گفته می شود. قرص کلسیم کربنات در هر 1000 میلی گرم حاوی 400 میلی گرم کلسیم المنتال است ولی قرص کلسیم سیترات در هر 1000 میلی گرم حاوی 210 میلی گرم کلسیم المنتال است. به عبارتی مقدار کلسیم المنتال در کلسیم کربنات و کلسیم سیترات به ترتیب 40 و 21 درصد می باشد.
همچنین حلالیت کلسیم کربنات نسبت به کلسیم سیترات کمتر است. بنابراین در سالمندان و کسانیکه داروهای سرکوب کننده ترشح اسید معده مانند امپرازول و رانیتیدین مصرف می کنند، بهتر است از قرص سیترات کلسیم استفاده کنند.
هر دو نوع قرص کلسیم سیترات و کلسیم کربنات اثربخشی یکسانی دارند. ولی این دو نوع کلسیم تفاوت هایی با یکدیگر از نظر میزان المنتال کلسیم، میزان جذب، روش مصرف و قیمت دارند.
کلسیم سیترات کمی گرانتر است. از آنجاییکه حلالیت سیترات کلسیم بیشتر است، مصرف آن با معده پر یا خالی تفاوتی ندارد و اثری بر جذب آن ندارد. معمولا مکمل های حاوی سیترات کلسیم بهتر تحمل می شوند و عوارض گوارشی کمتری دارند.
کلسیم کربنات مقدار کلسیم المنتال بیشتری دارد. و برای جذب بهتر است به همراه غذا و با معده پر مصرف شوند.
از مهمترین خواص و فواید قرص کلسیم می توان به موارد زیر اشاره کرد: سلامت استخوان در سالمندان، سرطان، بیماری قلبی عروقی (CVD)، پره اکلامپسی، حفظ وزن و سندرم متابولیک.
بسته به نوع قرص کلسیم زمان مصرف متفاوت خواهد بود. بهترین روش و زمان مصرف را پزشک درمانگر یا متخصص تغذیه برای شما مشخص خواهد کرد. چنانچه روش مصرف برای شما تعیین نشده است، ابتدا برچسب مکمل کلسیم را مطالعه کنید. نوع ملح کلسیم به صورت کربنات یا سیترات خواهد بود.
بهترین زمان مصرف قرص کلسیم کربنات بعد از وعده های غذایی ناهار یا شام است.
مصرف کلسیم سیترات با معده پر یا خالی تفاوتی ندارد.
توصیه می شود که مکمل های آهن با قرص کلسیم به صورت همزمان مصرف نشوند. همچنین، بایستی بین مصرف قرص کلسیم با محصولات لبنی، مکمل های فیبر، غذاهای حاوی فیبر و اگزالات مانند چای، اسفناج، ریواس، سبوس و چغندر فاصله زمانی حداقل 2 ساعته وجود داشته باشد.
بعلاوه توجه کنید که مقدار کلسیم دریافتی از یک یا دو قرص در یک وعده غذایی بیشتر از 500 میلی گرم نشود.
معرفی یک مکمل کلسیم به عنوان بهترین کلسیم امکانپذیر نیست. مکمل های که علاوه بر کلسیم حاوی ویتامین D، زینک، منیزیم، ویتامین K و منگنز انتخاب های بهتری هستند.
مکمل های کلسیم به شکل های دارویی مختلفی طراحی شده اند که شایعترین فرم آن قرص کلسیم است. در صورتیکه در بلعیدن قرص های کلسیم مشکل دارید، بهترین مکمل کلسیم برای شما کلسیم به فرم تافی، سافت ژل، شربت، قرص جوشان یا قرص جویدنی کلسیم است.
قرص جویدنی کلسیم کربنات تامی تامس
نیاز به کلسیم در سنین بالای 50 سال در خانم ها افزایش پیدا می کند و از 1000 میلی گرم در روز به 1200 میلی گرم می رسد. همچنین، ریسک بیماری های استخوانی مانند استئوپروز در خانم ها پس از سنین یائسگی افزایش پیدا می کند. بنابراین، با توجه به موارد فوق مصرف قرص کلسیم برای بانوان اهمیت بسیار زیادی دارد.
کلسیم یکی از مواد معدنی ضروری برای دوران بارداری است. جنین در طی دوران بارداری به 30 گرم کلسیم نیاز دارد که بیشتر آن در 3 ماه سوم بارداری مورد استفاده قرار می گیرد. خانم های باردار بزرگسال به 1000 میلی گرم کلسیم در روز نیاز دارند.
بیشتر بخوانید: در دوران بارداری و شیردهی چقدر کلسیم مصرف کنیم؟ نوشته دکتر الهه عبدالهی
از آنجایی که احتمال آلودگی با فلزات سنگین مثل سرب در مکمل های ساخته شده از پودر استخوان، دولومیت، مرجان و پوسته صدف وجود دارد، بنابراین بهتر است خانم های باردار از مصرف این قرص های کلسیم اجتناب کنند.
همه انوع کلسیم از نظر درمانی، کاربرد و اثر بخشی یکسانی دارند. با این حال، برخی از انواع آن مانند سیترات کلسیم عوارض گوارشی کمتری دارند و برای مبتلایان به سنگ کلیه و مشکلات گوارشی انتخاب بهتری هستند.
از مارک های کلسیم ایرانی با سابقه می توان به ابیان دارو، سوپرابیون، سیمرغ داروی عطار، کارن و خوارزمی اشاره کرد. در سال های اخیر واردات مکمل های غذایی از کشورهای خارجی به شدت کاهش یافته است و بسیاری از محصولات خارجی با مجوز و با نظارت شرکت سازنده در شرکت های داروسازی ایران ساخته می شوند که به این نوع محصولات اصطلاحا تحت لیسانس گفته می شود.
از بهترین مارک قرص کلسیم خارجی که به صورت تحت لیسانس در ایران تولید و بسته بندی می شوند، می توان به مارک های هلث اید، یوروویتال، آپوویتال، ویتالی تون و ویتابیوتیکس اشاره کرد.
قیمت قرص های کلسیم به تعداد موجود در جعبه، نوع ملح کلسیم به کار رفته در آن و کشور سازنده بستگی دارد. معمولا قرص های حاوی سیترات کلسیم گرانتر هستند و قیمت قرص کلسیم خارجی یا تحت لیسانس معمولا بیشتر از قرص های ایرانی است.
در همین صفحه داروخانه اینترنتی داروکده می توانید قیمت قرص های کلسیم ایرانی و خارجی مشاهده کنید و بر حسب بودجه مورد نظر خود اقدام به خرید قرص کلسیم کنید.
نکات مهم در هنگام خرید قرص کلسیم برای داشتن بیشترین مقدار جذب :
1- در هنگام مصرف مکمل کلسیم توصیه می شود که مقدار کلسیم مصرفی را طول روز تقسیم کنید. زیرا هنگامیکه کلسیم مصرفی در هر وعده بیشتر از 500 میلی گرم شود جذب کلسیم کاهش می یابد. به همین توصیه می شود که مکمل های کلسیمی را بخرید که در هر قرص یا کپسول کمتر از 500 میلی گرم کلسیم داشته باشد.
2- به افرادی که شرایط زیر را دارند، خرید قرص کلسیم سیترات پیشنهاد می شود:
3- در هنگام خرید قرص کلسیم به المنتال کلسیم توجه کنید تا مقدار مورد نیاز را به طور کامل تامین کند. میزان کلسیم المنتال کلسیم کربنات، کلسیم سیترات، کلسیم لاکتات و کلسیم گلوکونات به ترتیب 40، 21، 13 و 9 درصد می باشد.
4- خرید قرص کلسیم از داروخانه آنلاین داروکده به شما پیشنهاد می شود. زیرا
قرص کلسیم دی حاوی ماده معدنی کلسیم و ویتامین محلول در چربی دی است و یکی از انواع قرص کلسیم است که مصرف بسیار زیادی دارد. قرص کلسیم دی برای چیست؟ برای تامین کلسیم و ویتامین D مورد نیاز روزانه، حفظ سلامت استخوان و دندان و کاهش ریسک ابتلا به بیماری های استخوانی مانند استئوپروز (پوکی استخوان) تجویز می شود.
وجود ویتامین D که باعث افزایش جذب کلسیم از سیستم گوارش می شود، قرص کلسیم دی را از قرص کلسیم خالی متمایز و برتر می کند.
قرص کلسیم دی را نیز می توان بر اساس نوع ملح کلسیم به کار رفته در آن تقسیم بندی کرد که رایجترین آنها کلسیم کربنات و کلسیم سیترات می باشد.
کلسیم یکی از مهمترین مواد معدنی مورد نیاز بدن است. معمولا مصرف قرص کلسیم در محدوده نیاز روزانه نمی تواند باعث ایجاد عوارض شود.
با این حال، مصرف قرص کلسیم در برخی از افراد ممکن است باعث ایجاد گوارشی مانند نفخ، تجمع گاز و یبوست شود. احتمال ایجاد این عوارض با مصرف قرص کلسیم کربنات بیشتر است. اما با رعایت نکات زیر عوارض قرص کلسیم کاهش می یابد.
1- برای کاهش عوارض قرص کلسیم توصیه می شود که قرص های کلسیم به همراه وعده غذایی میل شود.
2- همچنین، مصرف حداقل یک لیوان آب به همراه قرص کلسیم احتمال ایجاد عوارض گوارشی را کاهش می دهد.
3- توصیه می شود که اگر بار اول است که می خواهید از قرص کلسیم استفاده کنید، پیشنهاد می شود که به تدریج دوز مصرفی آن را افزایش دهید. به عنوان مثال روزانه 200 تا 300 میلی گرم کلسیم در روز مصرف شود و به تدریج مقدار مصرفی را طی یک هفته افزایش دهید.
پیشنهاد می شود که کلسیم بیشتر از نیاز روزانه مصرف نشود. مصرف زیاد قرص کلسیم خطر تشکیل سنگ کلیه در کسانیکه سابقه ابتلا به سنگ کلیه دارند را افزایش می دهد.
کلسیم جذب برخی از ریزمغذی ها مانند آهن را کاهش می دهد، به همین دلیل توصیه می شود که قرص آهن و قرص کلسیم با هم مصرف نشوند.
مصرف کلسیم در مقادیر مورد نیاز روزانه در افراد سالم باعث تشکیل سنگ کلیه نخواهد شد. با این وجود، مصرف مقادیر بیش از نیاز روزانه از مکمل ها و رژیم غذایی با ریسک تشکیل سنگ و رسوب در کلیه ها ارتباط دارد.
به همین دلیل برای دریافت کلسیم UL طراحی شده است که به معنای حداکثر مقدار مجاز دریافت کلسیم روزانه است که با عارضه جانبی همراه نخواهد بود. UL کلسیم در بزرگسالان 2500 میلی گرم و سالمندان 2000 میلی گرم در روز است.
با این حال، پزشک ممکن است برای مبتلایان به سنگ کلیه مکمل کلسیم تجویز کند. در اینگونه موارد پیشنهاد می شود که از قرص سیترات کلسیم استفاده شود.
1- آیا قرص کلسیم چاق کننده است؟
خیر. مصرف قرص کلسیم باعث چاقی نخواهد شد. حتی در برخی از منابع عنوان شده است که کلسیم رژیم غذایی از طریق کاهش جذب چربی با وزن نرمال ارتباط دارد.
2- قرص کلسیم دی را کی بخوریم؟
ابتدا برچسب محصول را بخوانید تا نوع کلسیم آن را مشاهده کنید. اگر کلسیم قرص کلسیم دی کربنات کلسیم است، قرص را با معده پر و بعد از غذا میل کنید. ولی چنانچه نوع کلسیم آن، کلسیم سیترات باشد می توان آن را با معده پر یا خالی مصرف کرد.
تالیف: الهه عبدالهی دکترای فارماکولوژی و مصطفی جلالی کارشناس ارشد تغذیه
